Η ιστορία της ογκολογίας κατά τις τελευταίες δεκαετίες έχει γραφτεί από την εθελοντική συμμετοχή των ασθενών με καρκίνο στις κλινικές μελέτες. Χάρη στη γενναία αυτή προσφορά εκατομμυρίων ασθενών ανά τον κόσμο, που συναίνεσαν να τους χορηγηθεί κάποιο φάρμακο που βρισκόταν σε δοκιμαστικό στάδιο, με την ελπίδα αυτό να προσφέρει το ΄κάτι παραπάνω’ στη θεραπεία τους, είμαστε σε θέση να λέμε ότι ο καρκίνος θεραπεύεται σε πολλές περιπτώσεις, και σε πολλές άλλες ακόμη ότι οι ασθενείς μας πλέον δεν πεθαίνουν από καρκίνο, αλλά μπορούν να ζουν πολλά χρόνια με ποιότητα ζωής, ρυθμίζοντας την πάθησή τους με κάποια αποτελεσματική θεραπεία.
Η αξία αυτών των ανακαλύψεων είναι ανεκτίμητη, αν αναλογιστεί κανείς με πόση ταχύτητα αυξάνεται η γνώση μας γύρω από τον καρκίνο, αλλά και πόσο γρήγορα και εύκολα γίνονται πλέον διαθέσιμες για χορήγηση οι διάφορες νέες φαρμακευτικές θεραπείες, που υπόσχονται ακόμη καλύτερα αύριο για τους δικούς μας ασθενείς.
Κάθε φορά λοιπόν που η σκέψη μας ‘μαυρίζει’, ας σκεφτόμαστε τους χιλιάδες ερευνητές ιατρούς, που εργάζονται καθημερινά αθόρυβα στα εργαστήριά τους, παρακινούμενοι από αγάπη για τους πάσχοντες και με ηθικό αντάλλαγμα την προσφορά ζωής στο συνάνθρωπό τους.
‘Ωραία όλα αυτά γιατρέ, αλλά πώς να ζήσω με αυτό το άγχος? Κάθε φορά που πλησιάζει ο καιρός για επανέλεγχο, αρρωσταίνω… Πώς μπορώ να αποτρέψω ένα κακό αποτέλεσμα;’
Το 100% δεν υπάρχει στην ιατρική. Είναι υπερβολή να πούμε ‘κάνε αυτό και θα απαλλαγείς’, καθώς δεν έχει βρεθεί κάποιος χρυσός κανόνας που θα πρέπει να ακολουθήσουμε για να αποτρέψουμε την υποτροπή (επιστροφή της νόσου).
- Ακολουθείτε το πρόγραμμα επανελέγχου που σας έχει συστήσει ο ογκολόγος σας. Συζητήστε μαζί του τι μπορείτε να κάνετε ώστε να ελαχιστοποιήσετε τις πιθανότητες υποτροπής, αλλά και σε ποια συμπτώματα να δώσετε σημασία, εάν εμφανιστούν. Να θυμάστε ότι όσο λάθος είναι το να αποφεύγετε να κάνετε τις απαραίτητες εξετάσεις, άλλο τόσο λάθος είναι το να υπεραπασχολείστε με το ζήτημα, ζητώντας να κάνετε έξτρα εξετάσεις μήπως προλάβετε κάτι έγκαιρα…
- Διαχειριστείτε το στρες. Το άγχος γίνεται σταδιακά τρόπος ζωής, δηλητηριάζει τις στιγμές και επιφέρει ψυχοσωματικές ασθένειες. Ξεκινήστε να ασχολείστε περισσότερο με κάτι που σας χαλαρώνει. Κηπουρική, καλές τέχνες, δημιουργική γραφή, θέατρο, επαφή με φίλους, ακόμα και το να χαλαρώνετε με μουσική, μπορεί να κάνουν θαύματα στην ψυχολογία.
- Ακολουθήστε έναν υγιεινό τρόπο ζωής. Φροντίστε τη διατροφή σας αποφεύγοντας τις υπερβολές. Σεβαστείτε τον ύπνο σας. Εντάξτε τη φυσική άσκηση στην καθημερινότητά σας. 10’ παραπάνω γρήγορο περπάτημα την ημέρα, ένας περίπατος στη φύση, παιχνίδι με τα παιδιά/εγγόνια ή το κατοικίδιό σας, όλα αυτά ξυπνούν το σώμα και βοηθούν να ‘ξεσκουριάσουν’ οι αρθρώσεις.
- Αποφύγετε να συζητάτε για το πρόβλημά σας όταν βρίσκεστε έξω με παρέα. Μην περιμένετε να βρείτε κατανόηση στους τρίτους. Όσο καλοπροαίρετοι κι αν είναι, πολλές φορές δε γνωρίζουν πώς να βοηθήσουν και από ένα τυχαίο σχόλιο ή μία αδιάκριτη ερώτηση μπορεί να καταλήξετε με άθλια ψυχολογία. Μοιραστείτε τους προβληματισμούς σας με τον ογκολόγο σας ή με έναν επαγγελματία ψυχικής υγείας.
- Εστιάστε στα πράγματα που δίνουν νόημα στη ζωή σας. Ποιες αξίες και ασχολίες σας είναι σημαντικές διαχρονικά? Πώς μπορείτε να τις διατηρήσετε στην καθημερινότητά σας? Εστιάζοντας σε ό,τι έχει ουσία για εμάς, μπορούμε να ελέγξουμε την αμφιβολία που μας παραλύει και να ζήσουμε μια γεμάτη ζωή στο τώρα.
- Επιστρατεύστε το χιούμορ! Σε δύσκολες κοινωνικά καταστάσεις π.χ. σε περιόδους πολέμου, υπάρχει μεγαλύτερη ζήτηση για κωμικούς και σάτιρα. Με το χιούμορ περνάμε από το φόβο στην ελπίδα και από το σκοτάδι στη χαρά της ζωής. Μόνο έτσι παίρνουμε απόσταση από το πρόβλημά μας και αποκτούμε μια διαφορετική προοπτική της ύπαρξής μας και της πραγματικότητας. Την επόμενη φορά που θα ‘πέσετε’, επενδύστε σε μια καλή κωμωδία και αφήστε το σώμα σας να παραδοθεί στο γέλιο. Αντλήστε αισιοδοξία και θετική σκέψη, τη δύναμη που μας παρακινεί να μπούμε στη ζωή…